Een tekenbeet. Wat te doen?
8 vragen & antwoorden over tekenbeten
Teken, we komen ze liever niet tegen. Toch zijn er naar schatting ruim 4 miljard – alleen al in Nederland. Ben je bloot buiten geweest? Controleer jezelf dan goed op tekenbeten. Voorkomen van de ziekte van Lyme en tekenencefalitis is beter dan genezen.
Lees hier alles over een tekenbeet en hoe je teken snel en veilig verwijdert met de BlootGewoon! tekenkaart.
8 vragen & antwoorden over tekenbeten
Is het wel verstandig om bloot naar buiten te gaan?
Ons advies? Laat je niet bang maken, tref de belangrijkste voorzorgsmaatregelen en controleer altijd goed. Zelfs áls je gebeten wordt, maar de teek binnen 24 uur veilig verwijderd is, is de kans op de ziekte van Lyme bijna nihil. Reden genoeg om lekker bloot te blijven genieten!
TIP! De tekenradar-app van Nature Today!
Op basis van weerinformatie, satellietgegevens en het landschap wordt een actuele teken-alert gegenereerd en via de app beschikbaar gemaakt. De app kan mensen helpen tekenbeten en door teken overdraagbare ziekten zoals Lyme en tekenencefalitis te voorkomen.
Hoe loop je een tekenbeet op?
De teek is het hele jaar actief, maar vooral in het voorjaar en in de zomer. Dit spinachtige beestje bevindt zich in laag struikgewas, bermen, heidevelden, duinen, grasland en bosbessenstruiken. Maar zeker ook in onze eigen tuinen. Vanaf maximaal zo'n 60 cm hoogte laten ze zich op mens of dier vallen. Ze bijten zich vast en zuigen bloed op als voeding voor eitjes en larven. Teken vallen dus niet uit hoge bomen zoals vaak wordt gedacht. Zon je wel eens bloot in je tuin? Ook dan is het verstanding om jezelf te (laten) controleren op teken.
Waarom is een tekenbeet gevaarlijk?
Meestal is een tekenbeet pijnloos en onschuldig. Toch moet je bij elke beet goed opletten, omdat de beet soms een infectie veroorzaakt met de Borrelia-bacterie. Vaak is ons afweersysteem sterk genoeg om af te rekenen met de bacterie. Maar soms ontaardt de infectie in de ziekte van Lyme. Naar schatting zijn er in Nederland ruim 4 miljard teken. Hiervan is ongeveer 25% besmet met de Borrelia-bacterie. Ongeveer 1,5 miljoen mensen worden per jaar in Nederland door een teek gebeten. Ruim 3000 daarvan (1 op de 500) krijgt in meer of mindere mate de ziekte van Lyme. Er zijn daarnaast ook mensen die een hersen(vlies)ontsteking oplopen, tekenencefalitis. Tussen 2016 en 2019 zijn er in totaal zeven mensen die waarschijnlijk in Nederland tekenencefalitis hebben gekregen. Tot 2016 kwam dit virus alleen in het buitenland voor. Toen in het voorjaar van 2016 bleek dat in Nederland reeën besmet zijn geweest met het virus, werd het virus ook bij teken aangetoond, op de Sallandse Heuvelrug en de Utrechtse Heuvelrug.
Een tekenbeet herkennen... Hoe herken je een tekenbeet?
Een teek is een één tot drie millimeter grote, bloedzuigende parasiet die nog het meest lijkt op een klein spinnetje. Een teek die zich vol heeft gezogen met bloed kan wel een centimeter groot worden. Het eerste signaal van de ziekte van Lyme is vaak een rode ring of vlekvormige huiduitslag rond de plaats van de tekenbeet (Erythema migrans), die geleidelijk aan groter wordt. Neem in dit geval altijd contact op met je huisarts. Hieronder vind je enkele afbeeldingen van een tekenbeet. Soms raken mensen besmet zonder dat ze de tekenbeet herkennen of huiduitslag hebben gezien. Ook wordt een tekenbeet regelmatig over het hoofd gezien.
Vorige
Volgende
Wat is de ziekte van Lyme?
De ziekte van Lyme (oftewel de ‘Lyme Disease’) kan in het beginstadium veel verschillende symptomen veroorzaken. Vooral grieperigheid, koorts, hoofd-, spier- en gewrichtspijn, tintelingen of plaatselijk een doof gevoel en algehele malaise zijn Lyme symptomen. De klachten gaan vaak vanzelf weer over. De Borrelia-bacterie is echter nog steeds in het lichaam aanwezig en kan binnen enkele weken tot een jaar later nog toeslaan. De ziekte van Lyme veroorzaakt in een gevorderd stadium ernstige klachten. De meest voorkomende zijn huid-, hart-, gewrichts- en oogproblemen en neurologische klachten. Vaak is er sprake van vermoeidheid, terugkerende grieperigheid met koorts, zweten en spierpijn. Ook concentratieproblemen en somberheid komen regelmatig voor. Kijk voor meer informatie op https://thuisarts.nl/ziekte-van-lyme.
Hoe kun je een Tekenbeet voorkomen?
Voorkomen van de ziekte van Lyme is beter dan genezen. Als je bloot bent, maken teken sneller contact en ben je extra kwetsbaar voor een tekenbeet. De beste tip om een tekenbeet te voorkomen? Gebruik een insectenwerend middel, zoals DEET en vermijd zoveel mogelijk dicht struikgewas. Zorg ook dat je de BlootGewoon! tekenkaart altijd bij de hand hebt om teken veilig te verwijderen.
Hoe moet je controleren op teken?
Ben je de natuur in geweest? Controleer altijd goed op teken. De teek kruipt het liefst naar warme en zachte plekjes. Vergeet ook kinderen en huisdieren niet te controleren. Kijk vooral op plekken waar teken zich graag vastbijten, zoals oksels, liezen en knieholtes. Bij kinderen komen ze relatief vaak voor achter de oren en verstopt in het haar.
Teek verwijderen? Gebruik de BlootGewoon! tekenkaart.
Toch gebeten? Snel en veilig de teek verwijderen is essentieel om een besmetting te voorkomen. Verwijder de teek dus meteen na ontdekking en gebruik de BlootGewoon! tekenkaart. Verwijder de teek niet met je nagels, pincetten, tangen of andere scherpe voorwerpen. De teek mag niet worden fijngeknepen. Blijf de volgende drie maanden alert op ziekteverschijnselen en een rode ring rond de plek van de beet. De BlootGewoon! tekenkaart is een initiatief van BlootGewoon! en Tekenkaart Nederland; Kijk voor meer informatie op www.tekenkaartnederland.nl of bel met 06 204 37 408.
Tekst: Alex ten Hoor M.M.V. het RIVM en Wageningen University en Research Centre en Tekenkaart Nederland